czym jest Adwent?
Z języka łacińskiego „adventus” oznacza przyjście, przybycie. Adwent jest więc okresem liturgicznym, w którym oczekujemy na przyjście naszego Pana Jezusa Chrystusa zarówno to w CIELE podczas Bożego Narodzenia, jak i przyjście powtórne w CHWALE na końcu czasów.
Adwent jest więc w liturgii podzielony na dwie części:
Pierwsza część rozpoczyna się w I Niedzielę Adwentu (dokładnie w I Nieszpory I Niedzieli) i kończy się 16 grudnia włącznie. Jest to okres, w którym czytania mszalne, jak i teksty liturgiczne wskazują na powtórne przyjście Jezusa Chrystusa. Zasadniczo wtedy należy też pamiętać o odpowiednim doborze pieśni liturgicznych w kościele, które charakterem powinny wskazywać na konieczność nawrócenia i oczekiwania na przyjście Pana, a nie na bezpośrednie oczekiwanie na Narodzenie Pańskie.
Druga część od 17 grudnia do Narodzenia Pańskiego już bezpośrednio przygotowuje nas do Świąt Bożego Narodzenia poprzez czytania i inne teksty liturgiczne. Akcent położony jest przede wszystkim na Maryję, która najdoskonalej przyjęła Słowo i za Jej zgodą Słowo stało się Ciałem. Jeśli chodzi o pieśni, to jak najbardziej winny one wskazywać na ostateczne oczekiwanie na Narodziny Chrystusa.
Wyjątek stanowią tak zwane Msze Święte Roratnie, czyli dokładnie Msze Święte o Najświętszej Maryi Pannie w Adwencie, które, jak ich nazwa wskazuje wolno odprawiać wyłącznie w Adwencie i tylko w dni powszednie. Liturgia tychże formularzy mszalnych wskazuje na Maryję oczekującą Narodzin Syna Bożego, w związku z tym można używać pieśni, których używa się w drugiej części Adwentu.
tradycje adwentowe
Najbardziej znanymi w Polsce są oczywiście Roraty. Nazwa tych Mszy o Matce Bożej wzięta jest z łacińskiej Antyfony na wejście: „Rorate caeli desuper” – Niebiosa, rosę nam spuśćcie. Zwykle w polskich parafiach Msze te odprawia się rano, gdy jeszcze jest ciemno, a wierni przynoszą ze sobą świece lub lampiony. Jest to symbolem czuwania, jak czuwały w nocy ewangeliczne panny oczekujące z lampami w dłoniach powrotu pana młodego z wesela. W Adwencie wierni nie śpią, ale od wczesnego rana oczekują na przyjście Pana. to wspaniała tradycja, w której biorą udział bardzo licznie wierni, także dzieci.
W prezbiterium ustawia się okazałą świecę poświęconą Maryi, potocznie zwaną roratką. Zapala się ją zawsze na Roratach, a także 8 grudnia w Uroczystość Niepokalanego Poczęcia. Świeca ta winna być przyozdobiona błękitną wstążką, co symbolizuje Niepokalane Poczęcie i Dziewictwo Matki Bożej.
Ze wspólnot protestanckich do naszego Kościoła przeniknęła także tradycja wieńca adwentowego. Ustawia się go w prezbiterium lub w jakimś widocznym miejscu, zwykle ozdabia się zielonymi gałązkami, a na nim ustawia się cztery świece oznaczające cztery Niedziele Adwentu. Co tydzień zapala się kolejna świecę, co wskazuje na upływający czas i coraz bliższe Święta Bożego Narodzenia.
Wśród świeckich tradycji wymienia się przede wszystkim kalendarze adwentowe. Są w nich wyznaczone wszystkie dni Adwentu, każdego dnia jest do spełnienia jakieś zadanie przygotowujące do Świąt.
w liturgii
Wiemy już jak Adwent jest podzielony, jeśli chodzi o teksty liturgiczne. Warto jednak wskazać jeszcze kilka liturgicznych ciekawostek.
Po przyjściu do świątyni w Adwencie można od razu zauważyć fioletowy kolor szat liturgicznych. Jest to kolor dominujący w Adwencie, który ma kilka znaczeń, np. pokutę, żałobę lub właśnie czuwanie/oczekiwanie z nadzieją. Jednak Adwent nie jest w ścisłym znaczeniu czasem pokuty, tak jak Wielki Post, ale należy właśnie poprzez pokutę i nawrócenie przygotować się na przyjście Pana. Oczekiwanie może być tylko wtedy radosne, gdy wcześniej odpowiednio się przygotujemy. Fioletowych szat liturgicznych używa się codziennie, oprócz dni świątecznych, które by w tym czasie wypadły, a także oprócz Rorat, podczas których używa się szat koloru białego.
W Niedziele Adwentu zawsze opuszcza się hymn „Chwała na wysokości Bogu”. Właściwie można zapamiętać, że zawsze kiedy kapłan używa fioletowego ornatu, to nie wolno wykonywać tego hymnu.
Teksty Liturgii Słowa ukazują postacie Starego i Nowego Testamentu, przez których życie i działalność Bóg zapowiedział i przygotował świat na przyjście Jego Syna: Maryję, Jana Chrzciciela, Izajasza.
III Niedziela Adwentu jest nazywana Niedzielą Różową, z języka łacińskiego Niedzielą GAUDETE. Nazwa ta pochodzi od łacińskiej antyfony na wejście tejże niedzieli: „Gaudete in Domino” – Radujcie się w Panu. Tego dnia szaty liturgiczne mogą być wyjątkowo różowe. Różowy kolor zastępuje fioletowy i jest niejako jasnym jego odcieniem, co wskazuje, że można się już radować, gdyż Pan jest bardzo blisko, a czas długiego oczekiwania już się kończy. Wszystkie teksty tego dnia akcentują radość z przyjścia Pana.
Wszystkim naszym Drogim Parafianom i Gościom Katedry życzymy dobrego przeżycia tego świętego czasu Adwentu oraz owocnego przygotowania się do Świąt Bożego Narodzenia, aby do swej czystej duszy i serca móc przyjąć przychodzącego Pana.
Szczęść Boże!